Astronaut
Ein astronaut er ein person som er utdanna til å manøvrere eller arbeide om bord i eit romfartøy.
Arbeidsoppgaver
Astronauten klargjer seg for å fare ut i verdsrommet, og trenar og arbeider i simulator. Det er ikkje så ofte astronautar får reise ut i rommet.
Nokre astronautar navigerer og fører fartøyet, medan andre tar seg av lasten, reparerer utstyr og eksperimenterer. Det finst med andre ord to typar astronautar: pilotar og ferdsspesialistar. Ferdsspesialistane kan ha ulik bakgrunn, avhengig av kva for oppgåver dei skal utføre.
Som astronaut risikerer du ulukker under oppskyting og tilbakeferda, og under opphaldet i rommet kan du bli utsett for mange farar.
Strengt tatt blir du ikkje astronaut før du blir sendt ut i verdsrommet. Som astronaut må du vere tolmodig. Det kan ta lang tid frå du blir valt ut til å bli med på ein romferd, til du faktisk får fly. Hittil er det ingen nordmenn som arbeider som astronaut.
Kor jobbar astronauter?
Dei som blir astronautar arbeider ved ulike romsenter, som for eksempel European Space Agency (ESA) og NASA. Eit fåtal astronautar jobbar på den internasjonale romstasjonen i verdsrommet (ISS). Talet på astronautar som jobbar på den internasjonale stasjonen varierer.
Intervjuer
Astronaut
Andreas Mogensen (Danmark)
Viktige eigenskapar
Ein astronaut må vere i svært god fysisk form. Det er ein føresetnad at ein kan arbeide konsentrert, fokusert og oppofrande med alle arbeidsoppgåvene som inngår i jobben.
Astronautar arbeider i team og derfor må du ha gode kommunikasjons- og samarbeidseigenskapar, i tillegg til gode språkkunnskapar. Du må ha evna til å halde deg rolig i stressande situasjonar.
Utdanning
Dersom du ynskjer å manøvrere romfartøy, må du ha pilotutdanning.
Ferdsspesialistar er som regel forskarar eller ingeniørar. Dei har ofte ei master- eller doktorgrad innan medisin, fysikk, kjemi, geofysikk, biologi, biokjemi, materialteknologi, reguleringsteknikk eller IKT. Mange universitet og høgskolar i Noreg tilbyr desse utdanningane. I tillegg må astronauten ha arbeidserfaring i fagfeltet du er utdanna i.
European Space Agency har eit astronautsenter i Köln i Tyskland. Dei utdannar europeiske astronautar som har komme gjennom nålauga for opptak.
Opptakskrav
Opptakskrava for astronaututdanninga er svært krevjande, både fysisk og psykisk. Høg kompetanse innan naturvitskaplege fag står sentralt, i tillegg til at syn, høyrsle og andre helserelaterte eigenskapar må vere nærmast perfekt.
Bedrifter som ansetter astronauter
Her finn du ei oversikt over bedrifter som har stillingar i dette yrket eller liknande yrke. Dette kan vere nyttig for den som leitar etter arbeidsplass, læreplass eller hospiteringsplassar. Oversikta kan også vere nyttig for skular som vil finne bedrifter dei kan samarbeide med.
Bedrifter med astronauter
Vigo
Informasjon om løpande lærekontraktar og godkjende lærebedrifter blir fylkesvis henta frå Vigo. Alle fylka i landet har inngått ein driftsavtale med Vigo og Utdanning.no for å få denne informasjonen presentert nettsidene våre.
Vi hentar nye data frå Vigo og oppdaterer informasjonen om lærlingar og lærebedrifter kvar natt.
NAV
Arbeidslivsinformasjon får vi frå Navs Arbeidsgivar- og arbeidstakarregister (Aa-registeret).
Arbeidsgivarar pliktar å registrere sine tilsette i Aa-registeret, mellom anna med rett stillingstittel. Det er 9000 ulike stillingstitlar (STYRK-kodar) å velje mellom. Nokre yrke har mange detaljerte og dels overlappande underkategoriar, eksempelvis røyrleggjarar, og andre yrke manglar ein eigen kategori, eksempelvis hematologer. Dette betyr at det alltid vil finnast nokre unøyaktigheiter og feilregistreringar.
Me har knytt flest mogleg av Nav sine 9000 stillingstitlar opp mot 600 yrkesskildringar på Utdanning.no . Dette er ein manuell prosess og feil kan finnast. Vi jobbar kontinuerleg med å kvalitetssikre desse koplingane og tek gjerne imot innspel.
Nokre stillingstitlar frå Aa-registeret er kopla til meir enn éi yrkesskildring. Stillingstittelen "Spesialarbeider (Snekker)" er til dømes knytt opp mot yrka "Møbelsnikkar", "Trevaresnikkar" og "Industrisnikkar". Om ein legg saman stillingstal for desse enkeltyrka vil det samla stillingstalet bli for høgt.
Vi innhentar nye data frå Aa-registeret og oppdaterer arbeidslivsinformasjonen slik at vi har nye data på morgonen den 13. i kvar månad.
Andre yrke
Animatør
Astronom
Bioingeniør
Biokjemikar
Biolog
Bioteknolog
Branningeniør
Brønnoperatør havbotnsinstallasjonar
CNC-operatør
Dataingeniør
Farmasøyt
